Zoals je misschien ooit wel hebt gelezen, leid ik ook verpleegkunde studenten op. Ik heb regelmatig gesprekken met studenten, waarvan er één momenteel blijft hangen. Ik merkte dat ik tijdens en na het gesprek aan het denken werd gezet.
Dus hallo: mag ik even aandacht voor de zorgprofessional van de toekomst?
Verpleegkunde studenten komen op diverse plekken in onze regio op een stageplek terecht. Verpleeghuizen, ziekenhuizen, revalidatiecentra of de wijkverpleging: overal kom je studenten tegen. Werken in de zorg is een vak op zichzelf. Maar wist je dat het begeleiden van een student dat ook is?
In deze blog neem ik je mee op welke wijze begeleiders samen kunnen werken en de zorgprofessionals van de toekomst het vertrouwen kunnen geven dat we ze nodig hebben. Met een knipoog schrijf ik daarom hier een dringende oproep aan zorgprofessionals die zich ook in de rol van begeleider bevinden:
Begeleid de zorgprofessionals van de toekomst met zorg en respect.
Bewustwording van de toekomstige samenwerking
Het is van belang om te beseffen dat de student recht tegenover ons niet zomaar een leerling is; het is een toekomstig collega. Iemand met wie we in de toekomst zullen moeten samenwerken om de beste zorg te kunnen bieden. Als we hen nu niet het vertrouwen geven dat ze nodig hebben om te groeien en te leren, ondermijnen we niet alleen hun zelfvertrouwen, maar ook de kwaliteit van de zorg die zij in de toekomst zullen bieden. De inspanningen die worden geleverd in de begeleiding richting de student, hebben namelijk invloed op de dynamiek op de stageplek als toekomstige werkplek[1].
Belemmeringen in het leerproces
Ik weet het nog heel goed. De frustratie die in mij op kwam toen ik zelf nog een student verpleegkunde was. Het is vervelend wanneer het gevoel ontstaat dat er (vaak onbewust) misbruik wordt gemaakt van de machtspositie die zorgprofessionals, door hun jarenlange ervaring, hebben. Laten we ons bewust zijn van het feit dat met jarenlange ervaring en kennis het niet de bedoeling is om studenten neer te halen, maar om hen vooruit te bewegen en te begeleiden. Studenten zijn vaak onwetend en hebben last van 'beoordelingsdruk'. Die druk zorgt er ook weer voor dat studenten moeite hebben om echt te laten zien wie ze zijn en wat ze al kunnen in de praktijk. Het is onze taak om hen met geduld en begrip te begeleiden. Het helpt om je af en toe ook te verplaatsen in de student.
Het belang van constructieve feedback
Feedback is essentieel voor groei, maar hoe deze wordt gegeven, is net zo belangrijk. Studenten hebben opbouwende feedback nodig om te leren van hun ervaringen en om successen te kunnen herhalen. Uit onderzoek blijkt dat dit ook nodig is voor meer zelfvertrouwen en de ontwikkeling van levenslange vaardigheden [2]. Natuurlijk moet er ruimte zijn voor kritiek, maar dit kan op een vriendelijke en respectvolle manier. De kunst is om studenten niet te ontmoedigen door harde of directe woorden, maar hen juist inspireren en motiveren middels een ontspannen leeromgeving, en empathisch en ondersteunend gedrag. In je feedback benoem je in ieder geval een positief element. Zo is de student beter in staat om leerdoelen te bereiken [2]. Feedback geven hoeft niet moeilijk te zijn. Kijk maar eens naar deze feedbackregels. Mijn ervaring is dat de 4G methode heel prettig toe te passen is. Onthoud dat feedback geven in ieder geval de volgende drie vragen beantwoord voor de student:
Hoe sta ik ervoor?
Waar ga ik naar toe (leerdoel)?
Wat is de volgende stap?
Samenwerking: de sleutel tot succes
Tot slot wil ik benadrukken dat samenwerking een belangrijk aspect van ons vak is. Zonder vertrouwen en respect kan er geen effectieve samenwerking zijn. Dat is belangrijk in de samenwerking met zorgvragers, maar dus ook bij onze studenten. Zullen we er samen voor zorgen dat we onze toekomstige collega's met respect behandelen, hen de ruimte geven om te leren en te groeien, en hen begeleiden met liefde en geduld?
Referenties:
Elsayed, H., Nivala, M., & Carlzon, L. (2023). Students' and Instructors' Perspectives on Learning and Professional Development in the Context of Interprofessional Simulation. Teaching and learning in medicine, 1–16. Advance online publication. https://doi.org/10.1080/10401334.2023.2230562
He, Q., Lei, J., Chong, D., Luk, P., Chan, E., Shen, X., Tipoe, G. L., Chan, L., Manio, M. M., Dizon, J. I. W. T., & Ganotice, F. A., Jr (2024). Unpacking the perceptions and experiences of student facilitators in interprofessional education: a qualitative study. Medical education online, 29(1), 2330257. https://doi.org/10.1080/10872981.2024.2330257
Kommentarer